زندگینامه

شیرین عبادی درسال ???? در شهر همدان به دنیا آمد. پدرش محمد علی عبادی، یکی از اولین اساتید حقوق تجارت بود. هنگام تولد ، پدرش ریاست اداره ثبت شهر همدان را بر عهده داشت.

عبادی در یک سالگی به همراه خانواده به تهران رفت و در آنجا سکنی گزید. دوره? دبیرستان را در دبیرستان انوشیروان دادگر و رضاشاه کبیر به اتمام رسانید و در سال ???? وارد دانشکده حقوق شد. پس از اخذ مدرک لیسانس و قبولی در کنکور دادگستری و شش ماه کارآموزی قضاوت، در اسفند ???? به عنوان قاضی رسماً کار خود را شروع کرد. او جزو نخستین قاضیان زن در ایران بود.^[?] عبادی به موازات قضاوت در دادگاه به ادامه? تحصیل پرداخت و در رشته? حقوق خصوصی در سال ???? از دانشگاه تهران با درجه? ممتاز به مدرک فوق لیسانس دست پیدا کرد. پس از کار در سطوح مختلف دادگستری، در سال ???? به ریاست شعبه ?? دادگاه شهرستان نائل آمد.

شیرین عبادی اولین زن در تاریخ دادگستری ایران است که به ریاست دادگاه برگزیده شده^[?] و در بین سالهای ???? تا ???? میلادی در این سمت فعالیت داشته است.^[?] پس از سقوط حکومت شاهنشاهی در بهمن ???? عبادی و دیگر زنان قاضی را از مقام قضاوت برکنار کردند و آنها را به کارهای اداری گماشتند. پس از آن، شیرین عبادی منشی دادگاهی شد که پیشتر رئیس آن بود. بعد از اعتراض زنان قاضی به این وضع، آنها را به عنوان کارشناس در دادگستری به خدمت گماردند. به گفته? عبادی: «ادامه? این وضع برای من غیر قابل تحمل بود بنابراین تقاضای بازنشستگی قبل از موعود کردم و با آن موافقت شد». چون کانون وکلای دادگستری مدتها پس از انقلاب بازگشایی نشده بود و بوسیله قوه قضائیه اداره می‌شد بنابراین با درخواست وکالت عبادی هم موافقت نمی‌شد و او عملاً چندین سال خانه نشین شد. در این مدت به تألیف چند کتاب و انتشار مقالات متعددی در نشریات ایران پرداخت تا این که در سال ???? موفق به اخذ پروانه? وکالت شد و دفتر وکالت خود را تأسیس نمود.

شیرین عبادی پس از اخذ پروانه? وکالت، دفاع از پرونده‌های بسیاری از جمله تعدادی پرونده‌های ملی را پذیرفت، مانند وکالت خانواده? مقتولین قتل‌های زنجیره‌ای (فروهرها)، عزت‌الله ابراهیم‌نژاد که در حمله به کوی دانشگاه کشته شد و زهرا کاظمی عکاس مقیم کانادا که در ایران به قتل رسید. او در جریان ناآرامی‌های دانشجویی در سال ????، شواهد و مدارکی دال بر دست داشتن برخی مقامات حکومتی در قتل دانشجویان دانشگاه تهران ارائه داد که منجر به بازداشت و حبس او برای سه هفته در سال ???? شد.^[?] عبادی وکیل تعدادی از چهره‌های سرشناس فرهنگی و مطبوعاتی بوده است، از جمله دکتر حبیب‌الله پیمان (به خاطر نوشتن مقاله و سخنرانی درباره آزادی بیان) عباس معروفی، سردبیر ماهنامه? گردون (به خاطر چاپ تعدادی مصاحبه و شعر) و فرج سرکوهی (سردبیر ماهنامه? آدینه). وی تعداد کثیری از پرونده‌های اجتماعی نظیر موارد کودک‌آزاری را هم بر عهده گرفته است، مانند آرین گلشنی، کودکی که بر اثر حضانت جدا از مادرش زندگی می‌کرد و بر اثر شکنجه در خانه نامادریش به قتل رسیده بود. او در بحث پرونده بین المللی ایران نیز فعال است.

در سال ???? کمیته? جایزه نوبل در نروژ به شیرین عبادی جایزه? صلح نوبل را اعطا کرد. کمیته? جایزه نوبل اعلام کرد که این جایزه به دلیل فعالیت‌های خانم عبادی در زمینه حقوق بشر و ترویج مردم‌سالاری در ایران به ویژه در مورد حقوق زنان و کودکان، به وی اعطا می‌شود. در بخشی از بیانیه? کمیته? اعطای جایزه گفته شد: «شیرین عبادی به عنوان یک وکیل، قاضی، نویسنده و فعال حقوق بشر در ایران و در خارج از مرزهای این کشور همواره با صراحت صحبت کرده است». این کمیته همچنین اظهار امیدواری کرد که دادن جایزه صلح به یک زن مسلمان ممکن است در زمانی که منطقه خاورمیانه با تحولات فاحشی روبروست جنبش اصلاحات را در ایران احیا کند.^[?] در این سال پاپ ژان پل دوم، رهبر کاتولیک‌های جهان و واسلاو هاول، رئیس جمهوری سابق چک از دیگر نامزدهای جایزه صلح نوبل بودند.

عبادی بارها از بنیادگرایان ایران انتقاد نموده و جنبش اصلاح‌طلبان و روشنفکران در کشورهای اسلامی را ستود^[?] و در یک سخنرانی در دانشگاه مریلند ضمن دریافت درجه دکترای افتخاری از این دانشگاه عنوان داشت، اصلاح طلبان و روشنفکران اسلامی در سراسر جهان در حال ساختن جنبشی هستند که با تفسیر و تعبیر صحیح از قرآن و فقه اسلامی در مقابل حکومت‌های سرکوبگر بایستند. به گفته او روشنفکران، علما و اصلاح طلبان در سراسر جهان می توانند از طرق صلح آمیز مسلمانان را به سوی حکومت قانون و تعبیر صحیح از قوانین و احکام مذهبی راهنمایی کنند.» او همچنین به انتقاد از سیاست آمریکا در دخالت در امور ایران و سایر کشورها از جمله عراق پرداخت.^[?]

شیرین عبادی کتاب های مختلفی درباره حقوق زنان و کودکان نوشته است. او در سال ???? کتابی با عنوان بیداری ایران درباره وضعیت ایران بعد از انقلاب اسلامی نوشت. او در حال حاضر در کنار وکالت، در دانشگاه نیز تدریس می‌کند. وی ازدواج کرده‌است و دارای دو دختر می‌باشد.

[ویرایش] فعالیت‌های اجتماعی

• هدایت چندین پروژه? تحقیقاتی برای دفتر یونیسف تهران
• تأسیس انجمن حمایت از حقوق کودکان در سال ????. عبادی تا سال ???? ریاست انجمن را بر عهده داشت و از آن پس به عنوان مشاور حقوقی با انجمن همکاری می‌کند. این انجمن در حال حاضر بیش از ??? عضو فعال دارد.
• تدریس رایگان حقوق کودک و حقوق بشر در دوره‌های مختلف دانشگاهی
• تأسیس و ریاست کانون مدافعان حقوق بشر به همراه چهار وکیل مدافع در سال ????
• دهها سخنرانی در کنفرانس‌های دانشگاهی و علمی و سمینارهای حقوق بشر در کشورهای ایران، فرانسه، بلژیک، سوئد، سوئیس، انگلستان و آمریکا
• پیشنهاد تصویب قانون منع خشونت علیه کودکان به مجلس شورای اسلامی در تابستان ????
• ناظر رسمی از سوی سازمان دیده‌بان حقوق بشر، سال ???? میلادی

[ویرایش] جایزه‌ها و افتخارها

?) انتخاب کتاب حقوق کودک به عنوان کتاب برگزیده? سال از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

?) جایزه بنیاد حقوق بشر رافتو به خاطر فعالیت‌ در زمینه? حقوق بشر، نروژ، سال ???? میلادی

?) جایزه? صلح نوبل، سال ???? میلادی

?) جایزه لژیون دونور فرانسه

[ویرایش] منتقدان

در مراسم اهدای جوایز نوبل در شهر اسلوی نروژ بود که تظاهرات بزرگی به رهبری حزب کمونیست کارگری ایران سازمان داده شد و طومار اعتراضی خطاب به کمیته صلح نوبل به امضای بیش از ده هزار نفر رسید. ^{[نیازمند منبع]}

[ویرایش] تهدید به مرگ

شیرین عبادی چندین بار در سال‌های اخیر تهدید به مرگ شده‌است. آخرین تهدید در فروردین ماه ???? اتفاق افتاد. او در این خصوص به فرمانده نیروی انتظامی ایران شکایت کرده و خواستار پیگیری قضایی آنها شد. متن نامه‌ها به این شرح بود: ^[?]

• «شیرین عبادی مرگ تو نزدیک است» (?? فروردین ????) ^[?]
• «خانم شیرین عبادی به تو گفتیم رفتار غیراسلامی و منطبق با رفتار بهائیت خود را ترک کن ولی تو به خوش رقصی برای خارجیان و بهائیان ادامه دادی. دخترت را هم در این راه وارد کردی او را خواهیم کشت که بدانی. توجه کن.» (این نوشته به امضای انجمن ضدبهائیت رسیده بود) ^[?]
• «سرکار خانم شیرین عبادی، بارها به شما تذکر داده شده که مراقب سخنان خود باشید. چندی است که در خارج از کشور به‌رغم اغماض‌های صورت گرفته نسبت به خیانت‌های شما، اقدام به سخن پراکنی می‌نمایید برای آخرین‌بار اخطار می‌گردد تا اعمال و رفتار خود را اصلاح نمائید وگرنه انتقام خیانت به کشور و اسلام را خواهید گرفت.» ^[?]

در همین رابطه محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهور ایران در نامه‌ای به فرمانده نیروی انتظامی دستور داد تا فورا اقدام‌های لازم را برای تامین امنیت و رفع نگرانی خانم عبادی انجام دهد.^[?]

پانویس